صنایع موثر را آزاد کنید
اخیرا سازمان بورس روز بسته پیشنهادی “هفت + سه” بازار سرمایه را برای حمایت از این بازار به دولت اعلام کرد که سه مصوبه آن از روز سهشنبه اجرایی شد و هفت مصوبه دیگر نیز نیاز به تصویب سران قوا دارد. از جمله مصوبات این بسته مجاز بودن بانکها در اعطای تسهیلات به کارگزاریها و شرکتهای سرمایه گذاری، مستثنی شدن بانکها از قانون رفع موانع تولید در خرید سهام بورسی غیر مدیریتی، فروش ۲۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی و پرداخت معادل ریالی آن به صندوق تثبیت سهام و نیز اصلاح نرخ تسعیر داراییهای ارزی بانکها است.
در این رابطه علی سعدوندی در گفت و گو با پایگاه تحلیلی خبری رشد و توسعه با بیان این که بسته پیشنهادی برای حمایت از بازار سرمایه ممکن است تا حدودی موجب افزایش تورم شود، تصریح کرد: برداشت از صندوق توسعه ملی از پایه پولی تامین میشود و تا تورمزا است. همچنین بخش دیگری از این مصوبات که به کاهش درآمد دولت میانجامد از جمله کاهش نرخ خوراک پتروشیمی ها تورم زا است، چرا که کسری بودجه دولت در ایران از محل پایه پولی تامین می شود.
این اقتصاددان همچنین در پاسخ به سوالی درباره تاثیرگذاری بسته پیشنهادی بر بازار سرمایه اظهار کرد: برخی بندهای این برنامه از جمله آزادسازی قیمت ها هم برای اقتصاد و هم برای بازار سرمایه مثبت خواهد بود، اما برخی موارد تاثیر منفی خواهد داشت. برای مثال برداشت از صندوق توسعه ملی نه تنها به لحاظ اخلاقی درست نیست، بلکه در بازاری به اندازه ۴ میلیون میلیارد تومان تزریق ۲۰۰ میلیون دلار احتمالا فقط یک هفته بتواند بازار را کنترل کند.
از طرف دیگر او معتقد است با توجه به اینکه این روشها کوتاه مدت هستند، بعد از رفتن اثر آنها، بر اعتماد سهامداران اثر تخریبی خواهد داشت و وضع را بدتر می کند.
سعدوندی همچنین در پاسخ به سوالی درباره راه حل بازگشت بازار سرمایه گفت: در این زمینه نیاز به تغییر عمده فکری ست. در حال حاضر در میان فعالان و مدیران بازار سرمایه این برداشت وجود دارد که با پول باشی می توان بازار را کنترل کرد. اما این برداشت کاملاً غلط است، چرا که با توجه به بزرگی بازار، تنها روش ممکن برای اصلاح وضعیت تقویت جریان نقد و سودآوری شرکتهاست. اما تا کنون چنین نگرشی بین فعالان و مدیران بازار وجود نداشته است.
وی افزود: برای مثال تجدید ارزیابی دارایی ها بر جریان نقد شرکت تاثیر ندارد یا خرید سهام خزانه تاثیر منفی دارد. چراکه شرکت سهام خود را که بالاتر از قیمت تعادلی بوده خریداری کرده و این به ضرر شرکت خواهد بود و جریان نقد شرکت را تضعیف می کند که به ضرر بازار سرمایه است. یا به عنوان مثال دیگر می توان به اوراق تبعی اشاره کرد که سوبسیدی است و هدف آن حمایت از سهامدار بوده، اما به ضرر بازار سرمایه است، چراکه با این روشها جریان نقد از بازار سرمایه خارج می شود.
اما به گفته این اقتصاددان در مصوبات اخیر اکثر موارد با همین رویکرد بوده است. مثلا برداشت از صندوق توسعه ملی تاثیری بر جریان نقد نخواهد داشت، اما کاهش قیمت خوراک پتروشیمی ها جریان نقدی داخل شرکت ها را تقویت می کند، اما وضعیت دولت را بدتر میکند، ناعادلانه و غیر اخلاقی است و تاثیر زیادی هم بر بازار ندارد.
سعدوندی در پایان توصیه کرد تا با شکلگیری یک عزم ملی، صنایع موثر در بازار سرمایه آزاد شوند و با آزادسازی این صنایع از قید و بندها و مانع زدایی سودآوری به صنایع برگردد. در چنین شرایطی سهامدار نیز اقناع خواهد شد تا مجدداً در بازار سهام سرمایه گذاری کند و حداقل در سهام های خاصی شروع به سرمایهگذاری کند. صنایع خودرو، فولاد و سیمان صنایعی هستند که باید به سرعت مقرراتزدایی، مانع زدایی و آزادسازی قیمتی در آنها صورت گیرد. در ادامه این فرآیند، آزادسازی صنایع معدنی نیز موثر خواهد بود.