مافیای اقتصادی نتیجه انتصابات غلط است
مرتضی افقه، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز در گفت و گو با پایگاه تحلیلی خبری رشد و توسعه درباره شکلگیری و روند رشد مافیای اقتصادی در کشور گفت: شکل گیری مافیای اقتصادی لزوما یک اصل اقتصادی نیست بلکه یک موضوع روانشناسی است.
افقه تاکید کرد: شرایط کنونی کشور مافیاپرور است. او همچنین افزود: مافیا یا افراد فرصت طلب اقتصادی کسانی هستند که در پی یافتن سود بیشتر روی یک محصول متمرکز می شوند.
وی ادامه داد: این افراد با همین روش صاحب درآمدهای کلان شدهاند. آن ها با همین داشته های انبوهی که در اختیار دارند، روزنه های رانت در کشور را پیدا می کنند و به سراغ کمبودها و نیازهای ضروری می روند.
عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز با تشریح مفهوم مافیای اقتصادی اظهار کرد: اصطلاحی به نام «آنتروپرونر» در اقتصاد وجود دارد که به غلط «کارآفرین» ترجمه شده است. این واژه به معنی این است که افراد فرصتها را پیدا می کنند و از طریق آن به دنبال کسب سود هستند.
در ادبیات توسعه، عملکرد افراد مذکور مثبت به شمار می رود اما در کشور ما افراد فرصت جو، از فرصت ها به نفع خود و زیان جامعه سوءاستفاده می کنند.
سوءاستفاده از کاهش عرضه و افزایش تقاضا
افقه افزود: این افراد اکنون به دلیل سود بیشتر و کمبود محصول به سراغ محصولی مانند گوشت رفته اند. کمبود عرضه و افزایش تقاضا منجر به سود بالا و فوری برای این افراد می شود. همچنین با استفاده از قدرت میتوانند خود را از نظارت ها پنهان کنند. مافیا امکاناتی دارد که هر روز می تواند هر جا این ویژگی ها هست وارد شود و سود خود را تضمین کند.
وی درباره اینکه مافیای اقتصادی با توجه به سریع مصرف بودن گوشت تا چه میزان می تواند در بازار اخلال ایجاد کند، گفت: اگر زود مصرف بودن باعث شود سودشان با اختلال مواجه شود، به سرعت گزینه پایدارتری را جایگزین می کنند اما مادامی که گزینهای بهتر نیابند در این بازار جا خوش می کنند تا بازاری با همان ویژگی ها پیدا کنند که سود فوری و بالا را داشته و خارج از نظارت باشد.
عدم تعادل در اقتصاد
این اقتصاددان درباره راهکارهای تنظیم بازار و مقابله با مافیای اقتصادی به ویژه مافیای گوشت گفت: راهکار تنظیم بازار گوشت با راهکار رفع مشکلاتی که در سایر بازارهای کشور با آن مواجه هستیم تفاوتی ندارد. ریشه مشکلات کنونی کشور مشترک است که هر از گاه سر از یک بازار مشخص در می آورد.
افقه درباره ریشه یابی شکل گیری مافیای اقتصادی در کشور اظهار کرد: مشکل اصلی اقتصاد کشور عدم تعادل است. عدم تعادل ریشه در سوءتدبیریها دارد، سوءتدبیریها نیز از انتخابات و انتصابات نامناسب و عدم شایسته سالاری نشأت میگیرد.
وی با بیان اینکه وجود تحریمها، مشکلات پیش گفته را تشدید کرده است، افزود: اگر مشکل تحریم در کوتاه مدت حل شود تا حدودی زمینه رفع چالش ها فراهم می شود اما همچنان این مسائل از نظام ارزشی سرچشمه می گیرد که رفاه و معیشت مردم در اولویت آن نیست.
نقش تشکل ها و اتحادیه ها
افقه درباره تاثیر تشکلها و اتحادیهها در کنترل بازار گفت: سیستم انتخاب و انتصاب در اتحادیه ها نیز بیتاثیر از قوانین ضد تولید و ضد توسعه کشور نیست.
وی ادامه داد: اتحادیه ها اطلاع بیشتری از فضای جامعه دارند و می توانند مسئولان را در جریان بگذارند. با این حال، حتی اگر اتحادیه ها هم توانمند باشند سیاست گذاران دولتی باید مشورت اتحادیه ها را بپذیرند اما چون خودشان قدرت زیادی ندارند حتی ممکن است اتحادیه ها را ضعیف و ناکارآمد کنند.
با توجه به موارد یادشده، تا وقتی دست اندر کاران و دولت برای رفع چالش های اقتصادی، نظارت و ورود نکنند نهتنها از بین رفتن مافیای گوشت و… را شاهد نخواهیم بود بلکه همچنان باید منتظر ظهور تازهترین مورد از «مافیای اقتصادی» یا «سلطان» در کشور باشیم.