یونس نظری در یادداشتی برای پایگاه خبری رشد و توسعه، نوشت:
طیف گسترده ای از فناوری ها که تا همین دیروز از نظر سازمان ها صرفا ایده های علمی-تخیلی بودند، به تدریج در حال تبدیل شدن به پدیده های واقعی در محیط های کاری امروز هستند. این فناوری ها نه تنها در حال تغییر جدی فرآیندهای سازمان ها هستند، بلکه بر زندگی جوامع بشری در سرتاسر دنیا نیز تاثیر گذاشته اند. در گزارش سال ۲۰۱۶ مجمع جهانی اقتصاد اشاره شده است که کسب و کارها در سطوح مختلف از جمله در فضای کسب و کار، در حال مواجهه با تاثیرات قریب الوقوع طیف گسترده فناوری های دیجیتال نوظهور هستند؛ فناوری هایی که از اصطلاح «انقلاب صنعتی چهارم» برای اشاره به آن ها استفاده می شود. مفهوم صنعت ۴٫۰ نخستين بار به هدف توسعه اقتصاد آلمان در سال ۲۰۱۱ مطرح شد.
انقلاب اول صنعتي در اواخر قرن ۱۸ آغاز شد و نمود آن كارخانههاي توليد مكانيكي بودند كه بر مبناي قدرت آب و بخار كار مي كردند. انقلاب صنعتي دوم در ابتداي قرن بيستم آغاز شد و نماد آن توليد انبوه بر مبناي انرژي برق بود. انقلاب صنعتی سوم در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد و ويژگي آن توليد بر مبناي فناوري الكترونيك و اينترنت بود؛ و اكنون، انقلاب صنعتي چهارم، كه آن را صنعت ۴٫۰ مينامند، در حال رخ دادن است و ويژگي آن توليد بر مبناي سيستمهاي سايبرفيزيكي بوده و مبتني بر دادههاي ناهمگن و يكپارچگي دانش است. نقش اصلي سيستمهاي سايبرفيزيكي اين است كه الزامات پويا و چابكي مورد نياز براي توليد را فراهم كنند و كارايي و اثربخشي كل صنعت را بالا ببرند. هدف صنعت ۴٫۰ رسيدن به سطح بالاترين كارايي عملياتي و بهرهوري است.
در دنياي امروز، چالشهاي صنعتي منتج از تحولات تكنولوژيك و اجتماعي، بنگاههاي صنعتي را ناچار ميسازد كه چابكي و قدرت واكنش سريع خود را بهبود دهند تا بتوانند كل زنجيره تأمين خود را مديريت كنند. بنابراين، شركتها به تكنولوژيهاي مجازي و فيزيكياي نياز دارند كه قابليت همكاري و انطباق سريع را براي كسبوكارها و عملياتهاي آنها فراهم ميسازند. پيادهسازي استراتژيهاي صنعت ۴٫۰ مستلزم تغييرات زيادي در شركتهاست. طبق تحقيقات به عمل آمده، مديران ارشد بسياري از صنايع در مورد بروندادهاي پروژههاي صنعت ۴٫۰ و هزينههاي سرمايهگذاري چندان مطمئن نيستند و برخي از آنها دانش كافي را درباره مفهوم صنعت ۴٫۰ ندارند. میتوان گفت که بخش اعظم پیشرفتهای فعلی در بنگاه های صنعتی وابسته به سطح فناوری اطلاعات نظیر سیستمهای سایبر فیزیکی، اینترنت اشیاء، رایانش ابری، سیستم داده های کلان و داده کاوی و…) است.
انقلاب صنعتی چهارم را می توان تحول جهانی صنعت تولید، از راه دیجیتال سازی و اینترنت اشیاء در نظر گرفت. این مفاهیم مولفه های کلیدی هستند که سبب بهبودهایی در فرایندهای طراحی و ساخت و همچنین بهینه سازی عملیات می شود.
طیف متنوعی از فناوری های مورد استفاده در انقلاب صنعتی چهارم استفاده می شود. «رباتیک و هوش مصنوعی پیشرفته، حسگرهای دارای فناوری بالا، رایانش ابری، اینترنت اشیاء، ثبت و تجزیه و تحلیل داده، چاپ سه بعدی، خدمات نرم افزاری و سایر مدل های جدید بازاریابی، دستگاه های موبایل، پلتفرم هایی که از الگوریتم هایی برای هدایت خودروهای موتوری استفاده می کنند(از جمله ابزارهای مسیریابی، اپلیکیشن های سفر اشتراکی، خدمات تحویل و سواری و خودروهای خودران) و گنجاندن همه این مولفه ها در زنجیره ارزش تعامل پذیر جهانی که میان خیلی از شرکت های کشورهای مختلف جهان مشترک است».
می توان نتیجه گرفت که، امروزه گسترش فناوری های نو و صنایع نوین در دوره ظهور انقلاب صنعتی چهارم، محورهای اصلی توسعه صنعتی جهان محسوب می شود و صنعت جمهوری اسلامی ایران، متناسب با تغییرات فضای کسب و کار جهانی از جمله هوشمندسازی و توانمندسازی صنایع، راهی جز اینکه خود را برای ورود به انقلاب صنعتی آماده کند، ندارد.
Thursday, 22 April , 2021