نقدینگی نه سرگردان می‌شود، نه هدایت!
شهرام معینی در گفت‌وگو با پایگاه خبری تحلیلی رشد و توسعه، ادبیات اقتصادی در ایران را ناسالم توصیف کرد و گفت: ادبیات اقتصادی ایران اصطلاحاتی ساخته شده که سال‌ها است خودش را مشغول آنها کرده، از واکنش آنها هراس دارد و در موردشان بحث می‌کند. یکی از این اصطلاحات نقدینگی سرگردان است که هیچ معادل انگلیسی برای آن وجود ندارد و حتی اگر ترجمه تحت الفظی نقدینگی سرگردان به انگلیسی را جستجو کنید هم فقط به چند مطلب می‌رسید که نویسندگان آنها ایرانی هستند.
وی در توضیح نقدینگی اظهار کرد: نقدینگی عبارت است از مجموع روابط مالی ثبت شده در بانک ها. به عبارتی یک عده طلبکار بانک ها هستند که این طلب در کارت یا دفترچه حسابشان ثبت شده است. عده دیگری هم به بانک بدهکار هستند که به معنی افرادی است که از بانک ها وام دریافت کرده‌اند در قالب پرونده وام ثبت شده است. مجموع این طلب ها که تقریباً معادل مجموع بدهی هاست، نقدینگی نام دارد.
بنابراین به گفته این اقتصاددان نقدینگی نه سرگردان و نه هدایت می شود و هیچ ارتباطی هم با سرمایهگذاری در بورس، مسکن، طلا و غیره ندارد. در هر تراکنش سرمایه گذاری تنها اتفاقی که می‌افتد این است که فرد خریدار از بانک طلب کار بوده که حالا این طلب از کارت خریدار به کارت طلافروش منتقل می شود و حالا طلا فروش به میزان ارزش طلا، طلبکار بانک است.
وی با بیان اینکه سرمایهگذاری به معنی مبادله است، تصریح کرد: بنابراین سرمایه گذاری در بخش مسکن به این معنی نیست که نقدینگی وارد بخش مسکن شده، بلکه نقدینگی از یک حساب به حساب دیگری منتقل شده است.
ارتباط نقدینگی و تورم
به گفته معینی آنچه مهم است این است که حجم نقدینگی زیاد نشود تا تورم ایجاد نشود. البته افزایش حجم نقدینگی هم به تنهایی تورم زا نیست و مکانیزم‌های دیگری دارد که خود یک موضوع مفصل و جداگانه است.
این اقتصاددان در پاسخ به اینکه آیا از دست رفتن جذابیت بازارهای سرمایه گذاری می تواند منجر به تورم شود نیز گفت: بازارهای سرمایه گذاری در تمام دنیا نیمه جذاب هستند. از طرف دیگر در ماه‌ها و سال‌های قبل هم که این بازارها جذابیت داشتند، همچنان شاهد تورم بودیم. پس این سوال اساسا به خاطر کاربرد غلط کلمات در رسانه ها شکل گرفته است.
وی همچنین با بیان اینکه تورم وابسته به میزان تولید کالا و قدرت خرید مردم موضوع است، اظهار کرد: مهمترین منبع درآمد مردم دستمزد است. بنابراین دو عامل کلیدی در تورم موثر است اولی دستمزد اسمی میانگین افراد و دوم مقدار تولید کالا و خدمات. اگر رشد دستمزدها بیش از افزایش تولید کالا و خدمات باشد، منجر به تورم خواهد شد مگر اینکه به همان میزان شاهد افزایش تولید کالا و خدمات باشیم.
