آیا تکلیف بازارگردانی در بازار سهام موفق بوده است؟
از اواخر شهریور ماه امسال داشتن رکن بازارگردانی موثر از سوی ناشر و سهامداران شرکت‌ها جزء الزامات پذیرش شرکت‌ها اعلام شد، اما حمید میر معینی در این رابطه در گفت و گو با پایگاه تحلیلی خبری رشد و توسعه اظهار کرد: تکلیف بازارگردانی برای سهامداران عمده به خصوص سهامداران عمده شرکت های ناشر، تکلیف خوبی در جهت نقدشوندگی بازار است. سهامداران عمده در سنوات گذشته به واسطه ملاحظات مدیریتی، نقش فعالی در بازار سرمایه ایفا نمی کردند و عمدتا سرمایه داران خرد شامل اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی نقش بازار سازی و بازارگردانی سهم را انجام می‌دادند که نفع اصلی آن برای سهامداران عمده بود.
وی افزود: در نهایت با توجه به اینکه بر اساس مسئولیت اجتماعی و مسئولیت هایی که بر اساس اصول حاکمیتی شرکت ها، به ویژه برای شرکت های ناشر، همه ذینفعان باید به تناسب از محل فعالیت و سودآوری شرکت منتفع شوند، این تکلیف برای شرکت ها ایجاد شد که بازارگردان داشته باشند و به نظر می رسد تکلیف مناسبی است.
اما به گفته این کارشناس بازار سرمایه با توجه به محدودیت های قانونی و شرایط اقتصادی حاکم بر کشور شاید منابع لازم برای بازارگردانی توسط شرکت ها و سهامداران عمده تزریق نمی شود. بنابراین به دلیل کمبود منابع یا ملاحظات دیگر، تاکنون بازارگردانی به درستی انجام نشده است که مهم ترین دلیل آن عدم وجود قواعد مناسب برای مکلف کردن شرکت‌های سهامدار عمده و شرکت‌ها ناشر برای ایجاد بازارگردان بوده است. اما به طور کلی باید دلایل اجرا نشدن این قانون بررسی شود.
تغییر دامنه نوسان کمکی به رشد بازار نمی‌کند
میرمعینی در ادامه درباره تغییر دامنه نوسان بازار بورس از روز شنبه نیز گفت: وجود دامنه نوسان به طور کلی به‌نفع توسعه، نقد شوندگی، عمق و تحلیل بازار سرمایه نیست و در بازارهای توسعه یافته تا حد زیادی این حد نوسان باز است. البته شاید در شرایط خاصی در یک مقطع زمانی کوتاه‌مدت دامنه نوسان در نظر گرفته شود.
وی افزود: از زمان تعیین دامنه نوسان، رفتار هیجانی و ترس و وحشت در بازار، چه در دوره خیر و چه در دوره افت بازار تشدید و منجر به رفتارهای توده وار شده است، رفتارهای صف نشین، چه صف خرید و چه صب فروش را اشاعه داده و بازار را از حالت نقد شوندگی خارج کرده است.
بنابراین به گفته این کارشناس بازار سرمایه، کاهش محدودیت‌ها در هر یک از بخش های زیرساختارها و مقررات معاملاتی می‌تواند مفید باشد، اما به نظر نمی رسد این دامنه نوسان نامتقارن کمک چندانی به رشد بازار بکند و همانطور که شاهد بودیم برد خبر هم دو روز بیشتر نبود و امروز سطح عرضه ها افزایش پیدا کرد.
وی با بیان اینکه در صورت سخت تر شدن شرایط احتمالاً شاهد افزایش صف‌های فروش و تشدید ترس در بازار خواهیم بود و قیمت ها دیرتر به تعادل خواهند رسید، تصریح‌کرد: افزایش دامنه نوسان باعث می‌شود زودتر سهم ها به قیمت های جذاب تر و به تعادل برسند و نقد شوندگی بازار هم حفظ می‌شود. طی یک سال اخیر هم تغییرات گاه و بیگاه در دستورالعمل ها بعد از مدتی اثر خود را از دست داد.
ضمن اینکه به گفته این کارشناس بازار سرمایه، بازار ایران دچار تنش مضاعفی شده که بدون نگاه و چشم انداز بلندمدت و توسعه ای گرفتار رفع چالش‌های روزمره شده که می تواند به ضرر بازار سرمایه باشد. اما در صورت برداشته شدن محدودیت‌ها، مشاوران سرمایه گذاری هم مبتنی بر مستندات تحلیلی و بررسی کارشناسانه باید از قیمت هایی که ارائه می دهند دفاع کنند نه اینکه بر اساس حرکات جمعی و قدرت پول مشاوره دهند.
درحال حاضر دامنه نوسان در بازار سرمایه ایران، مثبت و منفی پنج است و طبق اخرین تصمیمات شورای عالی بورس قرار است از ۲۵ بهمن ماه، دامنه نوسان خرید و فروش سهام منفی دو درصد و مثبت شش درصد شود.
پیش‌تر همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، تغییر دامنه نوسان در بازار بورس را مفید دانسته و گفته بود که از روز شنبه خریداران در برابر هر واحد ریسک سه واحد فرصت سود پیدا می‌کند که باعث می‌شود انگیزه فروش در بازار کمتر شود.
